زردی نوزاد چیست؟

در همان روز‌های بدو تولد نوزاد به زرد شدن پوست و یا زردی چشم، زردی نوزاد گفته می‌شود. نوزادان همانند بزرگسالان به علت زیادی بیش از حد بیلی روبین در خون به یرقان مبتلا می‌گردند. ولی سوال در اینجاست که در همان روز‌های اول زندگی چه اتفاقی می‌افتد که بعضی از نوزادان با مشکل زردی مواجه می‌شوند؟ حال علائم زردی نوزاد چه می‌باشد؟ برای درمانی زردی نوزاد چه روش‌هایی وجود دارند؟ آیا زردی نوزاد خطرناک می‌باشد؟ در این مقاله به پاسخ سوال‌های شما درمورد زردی نوزاد خواهیم پرداخت بنابراین تا آخر این مطلب با ما همراه باشید.

یرقان یا زردی نوزاد چیست؟

یرقان یا زردی از جمله مشکلاتی است که موجب می‌شود در پوست نوزاد و قسمت سفیدی چشم او زردی به وجود آید.

این علائم‌ها نشان می‌دهند که در خون نوزاد بیلی روبین بیش از حد وجود دارد. اگر در خون بیلی روبین بیش از حد افزایش یابد به آن‌ها یپربیلی روبینمی گفته می‌شود. معمولا در۵ روز اول بعد از تولد یرقان ظاهر می‌گردد. خیلی از نوزاد‌ها روز دوم به هنگام ترخیص از بیمارستان آغاز به زرد شدن می‌کنند؛ ممکن است در این شرایط پزشک هنگامی نوزاد شما ۳ تا ۵ روزه می‌باشد یک آزمایش پیگیری انجام نماید.

حدود شصت درصد از نوزاد‌ها به طور خفیف زردی را تجربه می‌نمایند که بسیاری از نوزادان بدون وجود هیچ مشکلی، در طول ۷ یا ۱۴ بهبود پیدا می‌کنند. باید بدانید که ممکن است بی توجه نکردن به زردی نوزاد خطرناک باشد، زیرا در صورتی که سطح بیلی روبین در خون بالا باشد و درمان نگردد موجب می‌شود که آسیب مغزی به اسم ( کرن ایکتروس) وارد گردد. که مشکلاتی از جمله عقب ماندگی ذهنی، فلج مغزی و یا ناشنوایی را به وجود آورد.

چرا نوزاد من به زردی دچار می‌شود؟

علت زردی نوزاد، تجمع بیلی روبین در خون می‌باشد، بیلی روبین یک ماده زرد رنگی می‌باشد که به درون خون به هنگام پاره شدن گلبول‌های قرمز حامل اکسیژن در بدن، آزاد می‌گردند.

علت شایع بودن زردی در نوزاد‌ها این می‌باشد که شمار گلبول‌های قرمز آن‌ها زیاد می‌باشد و خیلی سریع این گلبول‌های قرمز پاره و تولید می‌گردند.

کبد نوزاد هم‌چنین به صورت کامل تشکیل نگردیده است از این رو در خارج نمودن بیلی روبین از خون توانایی پایین‌تری دارد.

هنگامی که کودک به دو هفتگی می‌رسد، در تغییر شکل بیلی روبین توانایی کبد افزایش می‌یابد به خاطر همین، به صورت معمول زردی در این سن در نوزاد بدون اینکه آسیبی به او وارد نماید برطرف می‌گردد‌ در برخی از موارد امکان دارد که علت زردی یک بیماری باشد. در صورتی که ظرف دو روز علائم زردی بعد از تولد بروز پیدا کند، احتمال دارد که بیماری نوزاد زیادتر شود.

علائم زردی نوزاد

• در بدو تولد، نوزادان ممکن است که زردی چشم‌ها و یا پوست صورت را تجربه نمایند.
• بخش جلوی بینی نوزاد نیز گاهی اوقات ممکن است به رنگ زرد تبدیل شود. اگر در صورتی که فقط در روز دوم تا چهارم پوست نوزاد کمی زرد باشد، یرقان احتمالا دارای شدت کمتری می‌باشد. ولی توجه کنید که در صورتی که بعد از چند لحظه زردی نوزاد از بین برود، علائمی از زردی نمی‌باشد.
• نوزادها در هشت الی دوازده ساعت اول تولد معاینه می‌شوند تا به بیماری زردی مبتلا نباشند. ولی در صورتی که زودتر از روز سوم نوزادتان مرخص شد، برای بررسی از شرایط سلامت نوزاد حتما به بیمارستان مراجعه نمائید، خصوصا اگر پوست نوزاد زردتر شود، سفیدی چشم‌های نوزاد زرد به نظر بیاید، نوزاد همیشه مریض یا بی‌حال بنظر بیاید و یا از خواب به سختی بیدار شود، پوست روی شکم نوزاد و یا پاها و بازوی‌های او زرد به نظر برسد، نوزاد شما تغذیه مناسب نکرده با صدای بلند گریه کند و یا اضافه وزن نکند. در صورتی که نوزاد شما با این علائم مواجه شد حتما به پزشک مراجعه کنید.

چه مواردی موجب به وجود آمدن زردی در نوزاد می‌شود؟

عواملی از جمله، دو قلویی و چند قلویی، نارس بودن کودک، گروه خونی متفاوت نوزاد با مادر و کودکی که وزن کمتر از ۲۵۰۰ گرم دارد از جمله مواردی می‌باشد که موجب می‌شود در نوزاد زردی به وجود بیاورد.

آیا شیر مادر زردی به وجود می‌آورد؟

تغذیه نوزاد با شیر مادر زردی به وجود نمی‌آورد، ولی زردی زیاد در نوزاد‌هایی به وجود می‌آید که از شیر مادر تغذیه می‌نمایند. برخی از نوزاد‌ها چند هفته اول پس از تولد مبتلا به زردی به اسم ( زردی شیر مادر )می‌گردند. معمولا این موضوع در حدود یک هفته الی ۱۱ روزگی نوزاد ایجاد می‌شود. ممکن است کودک شما وزن طبیعی داشته و به خوبی شیر بخورد، ولی برای دفع بیلی روبین برخی مواد در شیر مادر وجود دارند که با توانایی کبد نوزاد تداخل دارند. اغلب این موضوع با زردی فیزیولوژیک به وجود می‌آید که امکان دارد برای چند هفته و یا چند ماه ادامه پیدا کند.

در نوزاد‌هایی که تنها از شیر مادر تغذیه می‌نماید زردی شیر مادر بسیار معمول می‌باشد ولی برای نوزادتان به صورت کلی خطرناک نمی‌باشد.

در صورتی که میزان بیلی روبین در کودکتان زیاد باشد، ممکن است پزشک توصیه نماید که شیر دهی را به مدت یک یا دو روز متوقف نمائید. با دوشیدن پستان‌ها شما می‌توانید در طول این زمان به حفظ شیر خود کمک نمائید و زمانی که سطح بیلی روبین پایین آمد دوباره می‌توانید آغاز به شیر‌دهی کنید.

زردی نوزادان چگونه درمان می‌گردد؟

زردی نوزاد معمولا به درمان نیاز ندارد چون ظرف ده الی چهارده بدون هیچ اقدام خاصی همان‌ طور از پیش هم گفتیم برطرف می‌گردد. ولی با این حال ممکن است بیشتر از ۱۴ روز زردی طول بکشد. فقط هنگامی به درمان نیاز می‌باشد که درجه زردی نوزاد بالا باشد چون اگر درجه زردی نوزاد بیش از حد بالا باشد سبب می‌شود که بیلی روبین به مغز نفوذ یابد و در نتیجه سبب آسیب مغزی شود. برای زردی نوزادان دو روش اصلی درمانی وجود دارد که این کار در بیمارستان صورت می‌گیرد تا به سرعت زردی نوزاد را پایین بیاورند این روش‌ها عبارتند از:

• اجاره دستگاه زردی نوزاد

بهترین روش درمان زردی نوزاد اجاره دستگاه زردی نوزاد است در این روش درمانی که همان فتوتراپی است بر روی پوست نوزاد طول موج خاصی از نور تابیده شده و بیلی روبین را به ترکیبی تبدیل می‌نماید که راحت‌تر توسط کبد شکسته می‌شود.

• تراتسفیوژن تبادلی

در این روش از یک لوله‌ی نازکی که در عروق خونی نوزاد قرار می‌گیرد استفاده می‌کنند که خون از بدن او خارج می‌شود و خون یک اهدا کننده جای آن میگیرد. بدن بیشتر نوزاد‌ها به این روش واکنش خوبی نشان داده و بعد از گذشت چند روز از بیمارستان می‌توانند ترخیص شوند.

تشخیص زردی نوزاد

پس از گذشت ۷۲ ساعت از تولد نوزاد بر روی نوزاد شما آزمایش‌های زردی انجام می‌دهند. ولی با این حال اگر زردی قابل تشخیص نبود، بعد از رفتن به خانه باید از نوزاد خود در برابر علائم زردی مراقبت کنید چون ممکن است بعضی اوقات تا چند هفته بعد از تولد زردی بروز پیدا نکند.

هنگامی که نوزاد خود را به منزل می‌برید، همیشه باید مراقب زرد شدن سفیده‌ی چشم نوزاد و زردی پوست او باشید و علائم زردی را به دقت در نوزاد خود بررسی نمائید. برای این کار انگشتتان را به آرامی روی پیشانی و یا بینی کودک بکشید در صورتی که بعد از کشیدن انگشتتان لکه‌ی زردی را مشاهده نمودید، این نشان دهنده‌ی این می‌باشد که نوزاد شما نشانه‌هایی از زردی دارد.

علاوه بر آن، مدفوع و رنگ ادرار نوزاد را نیز باید بررسی کنید در صورتی که رنگ ادرار او زرد باشد به این معنی می‌باشد که نوزاد شما زردی دارد. مدفوع کم‌رنگ نیز از نشانه‌های زردی می‌تواند باشد. در چنین شرایطی در اسرع وقت با یک پزشک عمومی تماس گرفته و نوزاد خود را برای معاینه پیش او ببرید‌.

• معاینه‌ی چشمی

پزشک در این روش پوست نوزاد را به صورت چشمی بررسی می‌نماید تا علائم زردی را چک کند. سفیده‌ی چشم‌ها، لثه‌های نوزاد و رنگ مدفوع و ادرار نوزاد از دیگر بخش‌هایی می‌باشند که باید بررسی شوند.

• تست بیلی‌روبین

تست بیلی‌روبین یک آزمایش زردی نوزاد می‌باشد که در آن، در خون نوزاد غلظت بیلی‌روبین مورد اندازه قرار می‌گیرد. می‌توان این تست را به روش‌های زیر انجام نمود:

آزمایش زردی نوزاد با دستگاه:

 از وسیله‌ای به اسم بیلی روبین سنج برای آزمایش زردی نوزاد با دستگاه استفاده‌ می‌کنند که روی پوست نوزاد نور خاصی را می‌تاباند. این وسیله می‌تواند با آنالیز نور بازتاب شده از پوست نوزاد غلظت بیلی‌روبین در خون نوزاد را محاسبه نماید.

آزمایش خون:

 در این روش بایک سوزن نمونه‌ی خون از پاشنه‌ی نوزاد می‌گیرند و در سرم خون غلظت بیلی روبین را اندازه گیری می‌کنند.

برای محاسبه‌ی درجه زردی نوزاد اغلب موارد از بیلی‌روبین سنج استفاده می‌نمایند. فقط هنگامی به تست خون نیاز می‌باشد که در ۲۴ ساعت اول بعد از تولد زردی بروز پیدا کند و یا خوانش با دستگاه آزمایش زردی نوزاد خیلی بالا باشد.

سوالات درمورد زردی نوزاد چیست: