علائم زردی نوزاد چیست؟

زردی در نوزادان معمولا شایع و بی ضرر است و باعث زرد شدن چشم و پوست نوزاد می‌شود. نوزادانی که دارای پوست قهوه ای یا مشکی هستند، تشخیص زردی در آن‌ها بسیار دشوار تر است. اما می‌توان به راحتی زردی را در کف دست یا کف پا راحت تر مشاهده کرد. معمولا ۲ روز پس از تولد علائم زردی نوزاد ظاهر می‌شود و تا زمانی که از تولد نوزاد حدود ۲ هفته گذشته باشد، بدون درمان بهتر می‌شود. اگر نوزاد شما پس از تولد طی ۷۲ ساعت علائم زردی را پیدا کرد، در اسرع وقت با پزشک، ماما یا پزشک عمومی خود تماس بگیرید. با توجه به این که علائم زردی نوزاد معمولا زیاد نگران کننده نیست، اما مهم است که بدانید آیا نوزاد شما به درمان نیاز دارد یا خیر. پس در ادامه مطالب همراه ما باشید تا شما را بیشتر با علائم زردی نوزاد آشنا کنیم.

علائم زردی نوزاد

همانطور که اشاره شد ممکن است نوزادان در بدو تولد، زردی پوست صورت یا چشم‌ها را تجربه کنند. اما در بعضی اوقات نیز امکان دارد بخش جلویی بینی آنها نیز زرد رنگ شود. اگر پوست نوزاد شما در روز دوم تا چهارم کمی زرد باشد، احتمالا دارد شدت زردی کم باشد. اما باید به این مسئله نیز توجه داشته باشید که اگر بعد از چند لحظه زردی نوزاد محو شود، قطعا نشانه‌ای از زردی نبوده است. در همان ۸ تا ۱۲ ساعت اول تولد نوزادان، چکاپ می‌شوند تا پزشکان بدانند که آیا این نوزاد مبتلا به زردی هست یا خیر. اما اگر نوزاد زودتر از روز سوم تولد ترخیص شد، برای بررسی شرایط سلامت او، حتما به بیمارستان مراجعه کنید. مخصوصا با علائم زیر در نوزاد خود روبرو شدید حتما به بیمارستان مراجعه نمایید:

• پوست روی بازوها، شکم یا پاهای نوزاد زرد به نظر برسد.
• پوست نوزاد زردتر ‌شود.
• سفیدی چشم‌های نوزاد زرد باشد.
• بی‌حال یا مریض بودن نوزاد.
• به سختی بیدار شدن نوزاد.
• عدم تغذيه مناسب یا اضافه وزن.
• گریه کردن نوزاد با صدای بلند.

در ادامه به توضیح چند مورد از این علائم می‌پردازیم:

بهتر است بدانید نوزادی که دچار زردی شده است ظاهری متفاوت تر از نوزادان سالم داشته و ضعیف است. و همچنین تب در او دیده می‌شود و نوزاد نیاز به تغذیه بهتری دارد.

• زردی ادرار

یکی از علائم زردی نوزاد، تیره و زرد رنگ بودن ادرار آن است. در حالی که نوزاد سالم ادراری بی رنگ دارد. معمولا این تغییر رنگ نشان دهنده موادی در ادرار می‌باشد که نباید در حالت معمول این مشکل وجود داشته باشد. بیلی روبینی که در سطح خون وجود دارد، در زرد شدن ادرار می‌تواند نقش بسیار مهمی داشته باشد.

• بی رنگی مدفوع

بی رنگی مدفوع از دیگر علائم زردی نوزاد است. زیرا بر خلاف حالت عادی که مدفوع نوزادان زرد رنگ می‌باشد، نوزادی که مبتلا به زردی است مدفوعی بی رنگ دارد. این تغییر رنگ به دلیل این می‌باشد که بیلی روبین خون، پاکسازی و تجزیه نمی‌شود. در حقیقت به دلیل کم بودن سطح بیلی روبین، بی رنگی مدفوع دفع شده که خود باعث زردی ادرار، چشم‌ها و پوست می‌گردد.

• ضعف در مکیدن سینه مادر

یکی از شایع ترین علائم زردی نوزاد، ضعف در مکیدن سینه مادر هنگام شیردهی می‌باشد. با توجه به اختلال در عملکرد اندام‌ها بروز این نشانه‌ها مختلف است. از طرفی بیلی روبین ماده ایی است که باید تجزیه شود و جریان آن در تمام بافت‌های بدن، می‌تواند باعث ایجاد علائمی همچون ضعف شود. البته نباید نادیده گرفت که اگر میزان بیلی روبین افزایش یابد می‌تواند برای مغز نیز خطرناک باشد و همچنین می‌تواند باعث ایجاد علائمی چون بی اشتهایی شود.

• گریه با صدای بلند

زمانی که وجود بیلی روبین در خون، عملکرد مغز را دچار مشکل کند، باعث ناآرامی نوزاد در هنگام خواب می‌شود. به طوریکه که با گریه‌های ناهنجار و بلند از خواب بر می‌خیزد. گریه کردن با صدای بلند بیشتر به دلیل استرس و اضطرابی است کودک را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

• تب بالا

تب بالا از دیگر علائم زردی نوزاد است. زمانی که عملکرد آنزیم‌های کبدی برای پاکسازی و تغییر بیلی روبین موجود در خون از حالت طبیعی خارج می‌‌گردد، وجود سطح بالای بیلی روبین، می‌تواند سلامت اندام‌های مختلف را تحت تأثیر قرار دهد. از طرفی، التهاب اندام‌ها باعث به وجود آمدن تب می‌شود. نوزادانی که زردی دارند و تب آن‌ها بالای ۳۸ درجه است والدین برای کنترل آن باید به پزشک مراجعه کنند.

راه های تشخیص علائم زردی نوزاد کدامند؟

پزشکان پس از تولد نوزاد می‌توانند با مشاهده زرد شدن سفیدی چشم و پوست به وجود زردی در نوزاد پی ببرند. باید همه نوزادان تازه متولد شده از لحاظ زردی قبل از مرخص شدن از بیمارستان مورد بررسی قرار گیرند. نوزادانی که مبتلا به زردی هستند باید برای تعیین سطح بیلی روبین حتما آزمایش زردی بدهند. هنگامی که درجه زردی نوزاد یا همان سطوح بیلی روبین بالا باشد می‌تواند مشکلات جدی را برای نوزاد به همراه داشته باشد، به همین دلیل پزشکان بعد از تولد نوزاد با انجام آزمایشات خاص، نوزادانی که دارای زردی هستند را به دقت تحت نظر می‌گیرند. همچنین می‌بایست اصلی زردی در نوزادان باید به دقت یافت شود. ممکن است برخی از آزمایشات تشخیصی شامل موارد زیر باشد:

• معاینه بدنی
• قرائت سطح زردی پوست
• آزمایش خون
• بیوپسی کبد، سونوگرافی یا جراحی اکتشافی

علت‌ های شایع علائم زردی نوزادی چیست؟

ممکن است یک اختلال زمینه‌ای باعث به وجود آمدن زردی نوزاد شود. بیماری‌ها یا شرایطی که می‌توانند باعث به وجود آمدن زردی شوند شامل موارد زیر هستند:

• خونریزی داخلی
• عفونت در خون
• عفونت های باکتریایی یا ویروسی
• ناسازگاری بین خون کودک و مادر
• کمبود آنزیم
• اختلال در عملکرد کبدی
• ناهنجاری در گلبول های قرمز که باعث می‌شود که سریعا تجزیه شوند.

توجه داشته باشید که گاهی علائم زردی نوزاد می‌تواند به‌دلیل خوب شیر نخوردن کودک رخ دهد. پس شما می‌توانید در این شرایط با کمک پزشک اطفال یا ماما راه‌های صحیح شیر دادن را بیاموزید.

درمان علایم زردی نوزادی چیست؟

اغلب زردی خفیف به طور خود به خودی در طول ۲ تا ۳ هفته بهبود می‌یابد. ممکن است نوزاد شما در زردی شدید یا متوسط در بیمارستان بستری شود. درمان‌ علائم زردی نوزاد شامل موارد زیر است:

• نور درمانی

ممکن است کودک شما زیر یک لامپ مخصوصی قرار بگیرد که در طیف آبی و سبز نور را منتشر می‌کند. نور، ساختار و شکل مولکول‌های بیلی روبین را تغییر داده و از طریق مدفوع و ادرار دفع می‌شود. پوشش نوزاد شما، در طول درمان یک پوشک و محافظ چشم است که برای جلوگیری از آسیب اشعه به چشم‌ها از آن استفاده می‌کنند. در بعضی از موارد نیز کودک برای درمان نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. اما می‌توان در برخی موارد فوتوتراپی یا دستگاه زردی نوزاد را اجاره کرد و در خانه براساس دستور پزشک از آن استفاده نمود. لازم به ذکر است که هزینه اجاره دستگاه زردی نوزاد کمتر از بستری شدن در بیمارستان است.

• انتقال خون

زمانی که علائم زردی نوزاد شدید باشد و به سایر درمان‌ها پاسخ ندهد، نوزاد ممکن است نیاز به انتقال خون داشته باشد. انتقال خون شامل گرفتن کمی خون نوزاد و جایگزینی آن با اهدای خون فردی دیگر است، در این حالت آنتی‌بادی‌های مادری و بیلی روبین رقیق می‌شوند. لازم به ذکر است که این روش در بخش مراقبت های ویژه نوزادان(NICU) انجام می‌گردد.

• ایمونوگلوبولین داخل وریدی

 ممکن است علائم زردی نوزاد به تفاوت نوع گروه خونی نوزاد و مادر مربوط باشد. این وضعیت موجب انتقال آنتی بادی از مادر به نوزاد می‌گردد، که به از بین بردن سریع گلبول‌های قرمز نوزاد کمک می‌کند. تزریق داخل وریدی یک ایمونوگلوبولین می‌باشد که ممکن است باعث کاهش نیاز به انتقال خون یا کاهش علائم زردی نوزاد شود.

درمان خانگی علائم زردی نوزاد

اگر علائم زردی نوزاد شدید نباشد، احتمالا توصیه پزشک بهبود تغذیه نوزاد می‌باشد. حتما باید از پزشک مشورت بگیرید اما شما می‌توانید با انجام دادن کارهای زیر علائم زردی نوزاد خود را کاهش دهید.

• تغذیه مکرر:

اگر زود به زود به نوزاد خود شیر بدهید باعث می‌شود تا دستگاه گوارش او بیشتر کار کرده و مقدار بیشتری از بیلی روبین را در مدفوع دفع کند.

• تغذیه کمکی:

اگر نوزاد شما نمی‌تواند شیر مادر استفاده کند، وزن نوزاد کم شده یا دچار کم آبی بدن می‌‌شود، پزشک متخصص برای تغذیه نوزاد استفاده از شیر خشک همزمان با شیر مادر را توصیه می‌کند.

بهترین درمان زردی، اجاره دستگاه زردی

بهترین و کاملترین درمان بیماری زردی در نوزدان اجاره دستگاه زردی است. به کمک اجاره دستگاه زردی می‌توان نوزاد را بدون هیچ گونه دغدغه و با صرف هزینه‌ای کم درمان کرد.

سوالات در مورد علائم زردی نوزاد: