عارضه زردی، عارضه‌ی شایعی‌ست که در نوزادان نارس و سالم ممکن است بروز کند و والدین نوزاد را نگران کند. زردی معمولا در۶۰ درصد نوزادانی که به موقع متولد شده‌اند و در۸۰ درصد نوزادان نارس طی هفته اول دیده می‌شود.
دلیل بروز زردی نوزادان چیست؟
هموگلوبین موجود در خون نوزاد بلافاصله بعد از تولد شکسته می شود. سپس رنگدانه های زردرنگی به نام بیلی روبین در خون نوزاد آزاد می‌شود که باعث زردی پوست نوزاد به مرور زمان می‌شود. کبد نوزاد وظیفه دفع بیلی روبین را برعهده دارد اگر مقدار زیادی از بیلی روبین در خون نوزاد تجمع کند آنگاه بیماری زردی نوزادان بروز میکند و ممکن است خطرآفرین باشد. کبد نوزاد در ابتدای تولد کمی نارس است و به خوبی کار نمی‌کند بنابراین عدد بیلی روبین در خون نوزاد افزایش می یابد.
نشانه های زردی در بزرگسالان برای مشکلات کیسه صفرا و در نوزاد دختر و پسر مشاهده می گردد. برای تشخیص زردی بهتر است پوست نوزاد را در زیر نور آفتاب مشاهده کنید زیرا تشخیص زردی پوست زیر نور مهتابی مشکل است. برای بررسی زردی در نوزاد کافی است که با انگشت فشاری را به پوست نوزاد وارد کنید اگر نوزاد سالم باشد پوستش سفید می شود و اگر دچار زردی شده باشد پوستش زرد خواهد شد.
زردی معمولا از سر و صورت شروع شده و با افزایش سطح بیلی روبین به سمت اندام‌ها انتشار می‌یابد. زردی چهره نشانه وجود ۵ میلی‌گرم و زردی تا اواسط شکم نشانه ۱۰ تا ۱۵ میلی‌گرم و زردی اندام و کف دست و پا نشانه وجود ۲۰ میلی گرم بیلی روبین در دسی‌لیتر خون است.
علت زردی نوزاد
لازم است که والدین به دنبال علت زردی نوزاد خود بوده ضمن اینکه با علائم و نشانه های آن آشنا باشند تا بتوانند نسبت به رفع آن اقدام کنند. روشن است که هر چه سریعتر والدین بیماری فوق الذکر را تشخیص دهند میتوانند از عواقب خطرناک آن جلوگیری میکند.
- کم کاری آنزیمی کبد
- ناسازگاری گروه خونی مادر و فرزند
- عفونت
- شیر مادر
- فاویسم
چه عواملی باعث ایجاد زردی در نوزاد می شود؟
عواملي که در زير نام برده مي شود خطر ابتلاي نوزاد به زردی، را افزايش مي دهند و شدت آن را تشدید می کنند.
- سابقه زردي نوزاد در فرزندان قبلي
- زايمان سزارين
- نوزاد نارس
- ناسازگاري گروه خوني مادر و نوزاد
- بيماري ديابت در مادر نوزاد
- تغذيه نامناسب کودک بعد از تولد
- پسر بودن نوزاد
- کم وزن بودن نوزاد
- دوقلویی و چند قلویی
- کودک با وزن کمتر از 2500 گرم
انواع مختلفی از زردی و علت آنها
زردی عموما به دو دسته فیزیولوژیک و پاتولوژیک دسته بندی می شود. عموما به زردی که بعد از 24 ساعت تولد مشاهده می شود زردی فیزیولوژیک نام می گویند. این نوع زردی خفیف است به تدریج با روش های مراقبتی و تغذیه قابل کنترل است و بدون آسیب به کودک برطرف می شود. اما زردی پاتولوژیک در بیست و چهار ساعت اول تولد رخ می دهد و میزان بیلی روبین خیلی بالا است .این زردی خطرناک است و برعکس زردی فیزیولوژیک ، درمان زردی پاتولوژیک بسیار مهم است.
زردی فیزیولوژیک به علت نارس بودن:
در نوزادان نارس زردی معمول است زیرا بدن آنها برای دفع صحیح بیلی روبین آماده نیست.
زردی فیزیولوژیک به علت شیر مادر:
در حدود ۱ تا ۲ درصد نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند ، زردی ناشی از برخی مواد موجود در شیر مادر ممکن است رخ دهد و باعث افزایش سطح بیلی روبین شود. در دو نوع زودرس و دیررس وجود دارد. نوع زودرس قبل از روز هفتم شروع می‌شود و نوع دیررس بعد از هفته اول. تشخیص آن به عهده پزشک متخصص اطفال است
زردی پاتولوژیک به علت ناسازگاری گروه خونی (مشکلات Rh یا ABO):
اگر مادر و کودک گروه خونی متفاوتی داشته باشند مثلا در مواردی که نوزاد گروه خونی A و B دارد و گروه خونی مادر نوزاد O است و یا RH گروه خونی مادر منفی و RH گروه خونی نوزاد مثبت باشد؛ این ناسازگاری بوجود می آید و بدن مادر می تواند آنتی بادی تولید کند که سلول های قرمز خون نوزاد را از بین می برد. در گذشته ، مشکلات Rh شدیدترین نوع زردی را ایجاد می کردند ، اما اکنون می توان با تزریق ایمونوگلوبولین Rh به مادر، از این بیماری جلوگیری کرد.
زردی پاتولوژیک به علت فاویسم یا پرخونی:
این زردی در نوزادانی که مادران شان مبتلا به دیابت یا مشکلات تیروئیدهستند یا Iugr دارند رخ می دهد و حتما باید توسط متخصص چک شود.
درمورد زردی نوزادان به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
- باید نوزاد را از نظر زردی 24 ساعت اول تولد بررسی کنید.
- باید هفته اول بعد از تولد نوزاد را از نظر زردی ارزیابی کنید.
- باید به تغذیه نوزاد و تغییرات آن توجه کنید.
- باید وزن گیری نوزاد را بر اساس نمودار رشد کودک بررسی کنید.
- باید سابقه زردی بیش تر از 14 روز را در فرزند قبلی به پزشک اطلاع دهید.
- باید سابقه بیماری های کبدی را با پزشک در میان بگذارید.
روش های درمان:
بر اساس میزان بیلی روبین از روش‌های درمانی، با دستگاه فتوتراپی، تعویض خون و تجویز دارو استفاده می کنند. تعویض خون در شرایطی است که میزان بیلی روبین درحدی است که نمی‌توان از فتوتراپی استفاده کرد.
در هر صورت باید با دیدن هر گونه علائم و نشانه از زردی در نوزاد خود سریعا به پزشک مراجعه کرده و با اجاره دستگاه زردی نوزاد و انتقال آن به منزل، نوزاد خود را در کوتاهترین زمان ممکن درمان کنید.
سوالات شما درباره علت زردی نوزاد
طرحواره پیدا نشد.
