روش‌های اندازه گیری بیلی‌ روبین + آزمایش بیلی روبین

برای انتخاب درست روش درمان زردی نوزاد خود باید میزان بیلی ‎‌روبین خون را بسنجید، با سنجش میزان آن از روش های درست و اجاره دستگاه زردی نوزاد از زبل خان می‌توانید مدت زمان درمان را کوتاه کنید و با آسایش و آرامش درمان را پیش بگیرید.

تماس سریع با کارشناس
بهترین قیمت اجاره دستگاه زردی نوزاد
۰۹۱۹-۸۹۱۳۹۰۳

بیلی روبین چیست؟

عمر گلبول‌های قرمز خون ۱۲۰ روز است و پس از این زمان شروع به از بین رفتن می‌کنند. زمانی که این گلبول‌ها درحال از بین رفتن هستند، توسط سلول‌هایی به نام ماکروفاژ در طحال تخریب و تبدیل به ماده ای به نام بیلی‌روبین شده و سپس وارد خون می‌شود.

در خون دو نوع مختلف بیلی‎‌روبین وجود دارد:

۱ـ بیلی روبین غیر کونژوگه : که به آن بیلی روبین غیر مستقیم هم می گویند و در ابتدای تولید به این شکل هستند، بیلی روبین غیر کونژوگه زمانی که heme ازهموگلوبین آزاد می شود، تشکیل و توسط پروتئین ها به کبد منتقل می شود. این ها در آب به صورت نامحلول هستند.

۲ـ بیلی روبین کونژوگه : که به آن بیلی روبین مستقیم نیز گفته می‌شود که تولید آن در کبد و بعد از اضافه شدن برخی قندها به آن است. بیلی روبین کونژوگه وارد صفرا شده و از کبد به روده کوچک منتقل می‌شود، جایی که توسط باکتری ها تجزیه می‌شود و سرانجام در مدفوع حذف می‌شود. این نوع از بیلی روبین در آب محلول می‌باشد.

شباهت بین بیلی روبین مستقیم و غیرمستقیم چیست؟

• هر دو نوع بیلی روبین هستند که محصولات تجزیه هموگلوبین هستند.
• هر دو به عنوان ترکیبات بیوشیمیایی برای آزمایش کبد عمل می‌کنند.
• افزایش در هر دو مؤلفه می‌تواند منجر به هیپربیلیروبینمی شود.

تفاوت بین بیلی روبین مستقیم و غیرمستقیم چیست؟

بیلی روبین مستقیم محلول تر، سمی تر است و به صورت ترکیب شده بیلی روبین است. بیلی روبین مستقیم با اسید گلوکورونیک کونژوگه می شود. بیلی روبین غیرمستقیم شکل غیر جنجالی بیلی روبین است. بسیار سمی است و محلول در آب کمتر است. بنابراین ، برای اهداف حمل و نقل به آلبومین محدود می شود.

مقادیر نرمال بیلی‌روبین:

بیلی روبین مستقیم یا کونژوگه 0.1 – 0.3 mg/dl
بیلی روبین غیر مستقیم یا غیر کونژوگه: 0.2 – 0.8 mg/dl
بیلی روبین کل (Total): 0.3 – 1 mg/dl
بیلی روبین کل نوزادان: 1 -12 mg/dl

روش‌های ارزیابی زردی نوزاد

ارزیابی زردی نوزادی یکی از اقدامات مهم است که می تواند از بروز عوارض ناگوار زردی های شدید جلوگیری کند. پس از ارزیابی زردی می توان روش درمان زردی را که مهم ترین آن فتوتراپی است انتخاب کرد.

مهم ترین اقداماتی که در راستای ارزیابی زردی نوزادی می توان انجام داد شامل
ارزیابی زردی به صورت چشمی
ارزیابی زردی با انجام آزمایش خون
ارزیابی زردی با دستگاه تست بیلی روبین متر

سنجش زرد نوزاد در منزل و به صورت چشمی

شما می توانید به صورت تقریبی با توجه به قسمت های زرد بدن نوزادتان میزان زردی را تا حدودی تشخیص دهید.
اگر زردی فقط صورت را پوشنده و سفیدی چشم به رنگ زرد در آمده یعنی حدودا درجه زردی عددی بین ۱۱ الی ۱۲ است.
اگر زردی به گردن و بالا تنه نوزاد (بالای ناف و قفسه سینه و پشت قفسه سینه ) رسیده باشد یعنی عدد زردی تقریبا بین ۱۳ الی ۱۶ است.
اگر زردی به ناف رسیده و فاصله بین ناف تا زانو نوزاد (نیمی از پاها) و تمام هر دو دست هم زرد است یعنی عددی بین ۱۶ الی ۱۹ دارد و این میزان زردی بالا محسوب میشود و نوزاد حتما باید زیر نظر پزشک باشد
اگر زردی کل بدن را گرفته به طوری که نه تنها تمام هردو پا و هردو دست زرد یا قرمز است بلکه کف هردو پاها و کف دستها هم زرد شده است این زردی گرید ۵ محسوب میشود عددی بالاتر از ۲۰ دارد که نوزاد باید بستری شود و معاینات لازم انجام شود.
اما شما باید برای قطعی شدن زردی نوزادتان از آزمایشات سنجش بیلی روبین استفاده کنید تا درجه قطعی زردی را دقیق متوجه شوید.

ارزیابی زردی با انجام آزمایش بیلی روبین خون

برای اندازه گیری زردی نوزاد به روش تهاجمی و تعیین میزان بیلی روبین آزمایش خون از نوزاد گرفته میشود. نتیجه آزمایش به صورت بیلی روبین دایرکت ( Direct )، این دایرکت (In direct) و توتال گزارش می‌شود. بیلی روبین توتال شامل دایرکت و این دایرکت می‌شود.
این تست به چه نام‌های دیگری مانند: آزمایش زردی یا یرقان، Bilirubin Total، Neonatal Bilirubin، Direct Bilirubin، Conjugated Bilirubin هم یاد می شوند.
در برگه جواب آزمایش معمولا نتیجه به صورت توتال و دایرکت درج می شود. برای بزرگسالان اندازه نرمال بیلیروبین توتال 1.2 و برای کودکان 1 میلی گرم بر دسی لیتر و میزان بیلی روبین نوزاد برای دایرکت حدود 0.1 تا 0.3 میلی گرم بر دسی لیتر است.

ارزیابی زردی با دستگاه تست بیلی روبین متر

در روش غیر تهاجمی از دستگاه بیلی‌روبین‌متر یا بیلی چک (check Billi) استفاده می‌شود
که میتوان بدون نیاز به خونگیری و بدون درد و با دقت خوب در منزل انجام شود.
بیلی چک وسیله ای سبک و کوچک با کاربری بسیار آسان می باشد که توسط آن میتوان میزان بیلی روبین خون نوزاد را فقط از طریق تماس با سطح پوست اندازه گیری نمود.

این دستگاه شامل قسمت هاي:

1. منبع نورانی
2. میکرو اسپکترو فتومتر
3. پروب فیبراپتیک
4. پردازشگر کوچک
   است. این وسیله داخل یک دستگیره قرار دارد و توسط پروب فیبراپتیک به راحتی روي پیشانی نوزادان قرار می گیرد.

مکانیسم اندازه‌گیری این دستگاه به این صورت است که یک پرتو نوری به پوست نوزاد تابیده شده(معمولا‌ به پیشانی یا سینه نوزاد) و سپس نور برگشتی به دو پرتو جداگانه تفکیک می‌شود و توسط یک دتکتور اپتیکال اندازه‌گیری می‌شود. میزان غلظت بیلی‌روبین خون از میزان جذب نور برگشتی به دست می‌آید.
برای استفاده کافی است دستگاه بیلی روبین متر را به پیشانی بچه بچسبانید، پس از چند ثانیه، سطح بیلی‌روبین موجود در خون توسط نمایشگر موجود روی آن نمایش داده می‌شود. دقت اندازه گیری زردی نوزاد اگر چه به اندازه آزمایش با خون نیست اما چنانچه دستگاه بیلی چک از نوع مرغوب باشد قابل قبول است.

مزایای دستگاه بیلی چک جهت اندازه گیری زردی نوزاد:

• کاهش نیاز به خونگیري
• کاهش میزان درد در نوزاد به علت عدم خونگیری
• کاهش استرس و ناراحتی والدین
• کاهش هزینه هاي آزمایشگاهی
• کاهش ریسک عفونت و آنمی
• امکان انجام آزمایش های روزانه برای کودکان دارای علائم زردی در منزل
• استفاده راحت و آسان بدون ایجاد هیچگونه درد و ناراحتی برای کودک
• اطلاع یافتن از درجه زردی نوزاد در عرض چند ثانیه

بیلی چک را می‌توان برای نوزادان زیر به کار برد:

• سن بارداری 42 ـ 27 هفته
• بلافاصله پس از تولد تا بیست روز پس از تولد
• نوزادنی با وزن 4995 ـ 950 گرم

در شرایط زیر نباید از بیلی چک استفاده کرد:

• پس از انتقال خون
• اگر محل اندازه‌گیری پیشانی پرمو باشد یا کبودی قابل ملاحظه، ماه گرفتگی و هماتوم روی آن وجود داشته باشد. در این شرایط اندازه‌گیری دقیق نخواهد بود.

تعیین عدد بیلی روبین با موبایل

امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی اپلیکیشن تست زردی نوزاد بدون خونگیری قابل نصب در گوشی‎‌های هوشمند موبایل به نام Bilicam (اندازه گیری زردی نوزاد با موبایل) روانه بازار شده است. بیلی کم از دقت بالایی در تعیین میزان زردی نوزاد برخوردار است و به راحتی و توسط اشخاص غیر حرفه ای و غیر متخصص نیز امکان پذیر است لذا نیاز والدین به مراکز درمانی و بیمارستانی مرتفع می‌گردد.

اپلیکیشن جدید گوشی‌های هوشمند به راحتی قابل نصب بر روی انواع گوشی های تلفن همراه بوده و با آن می‌توان در چند ثانیه میزان یرقان نوزادی را مشخص نمود. متاسفانه این نرم افزار که البته با یک ویجت موبایلی همراه می‌باشد هنوز در کشور ما ارائه نشده است.

مقایسه سنجش با دستگاه بیلی چک و آزمایش خون

آزمایش‌هایی که برای سنجش عدد زردی نوزاد وجود دارد، یک آزمایش خونگیری از دست، دوم آزمایش خون از پا و سوم آزمایش پوستی با دستگاه بدون خونگیری،
که هر سه این آزمایش ها اگر همزمان با هم انجام شوند هم یک عدد یکسان ندارند و یک درجه باهم اختلاف دارند پس اینطور نیست که هرسه یک عدد را نشان دهند.
در یک مطالعه قبل از شروع فتوتراپی نوزاد و همزمان با اندازه گیري بیلی روبین سرم، اندازه گیري بیلی روبین پوست، توسط دستگاه بیلی چک در سه محل از پیشانی نوزاد (سمت راست، ناحیه میانی پیشانی و سمت چپ پیشانی) انجام و مقادیر مربوطه ثبت شد. سپس میانگین این سه مورد محاسبه و با مقدار بدست آمده از سرم نوزاد که با روش Diazo اندازه گیري شد، مقایسه گردید. اندازه گیری بیلی‎روبین در نوزادان مورد مطالعه قبل و بعد از شروع فتوتراپی نوزاد به دو روش یاد شده انجام شد. آنالیز آماري نشان داد که هیچ تفاوت معناداري بین بیلی‎‌روبین پوست و سرم قبل از شروع فتوتراپی نوزاد وجود ندارد.

به دلیل تطابق قابـل قبـول بین مقادیر سرمی و پوستی از دستگاه بیلی‎متـر مـی‌تـوان بـه عنـوان یـک ابزار اندازه گیری بیلی روبین استفاده کرد. این ابزار بیشترین تطابق را در موارد زیر دارد.
• نوزادان ترم ایکتریک بـویژه درجـنس مـذکر
• وزن کمتـر از 2600 گرم
• دریافت فتوتراپی براي مـدت فقـط 12 سـاعت

در هر صورت با وجود تفاوتی که در میزان اندازه دارند اما آسان بودن روش استفاده از بیلی‌روبین متر می ارزد به اینکه بخواهیم نوزاد دلبندمان را با سوزن و سرنگ مورد آزمایش قرار دهیم مخصوصا اینکه نوزادتان باید بارها در طول درمان مورد آزمایش قرار بگیرد یعنی به صورت عادی شما باید سه بار از نوزاد خون بگیرید تصور کنید از یک نوزاد چند روزه چندین بار چندین سی سی خون گرفته شود درحالی که می‌توان برای فهمیدن آن یک آزمایش ساده پوستی انجام داد.

سوالات درباره بیلی روبین و روش اندازه گیری آن :