مقدمه:
زرد شدن پوست و سفیدی چشم نوزادان یکی از شایع‌ترین نگرانی‌های والدین در روزهای ابتدایی تولد است. این وضعیت که با نام “زردی نوزادی” شناخته می‌شود، در اکثر موارد بی‌خطر است اما اگر نادیده گرفته شود، می‌تواند به مشکلات جدی منجر شود.
در این مقاله به‌صورت کامل بررسی می‌کنیم که چرا زردی نوزاد اتفاق می‌افتد، علت آن چیست، چه عواملی خطر را بیشتر می‌کنند، و چطور می‌توان آن را تشخیص و درمان کرد.
۱. زردی نوزاد چیست؟
زردی نوزاد به حالتی گفته می‌شود که پوست و چشم نوزاد به رنگ زرد در می‌آیند. این اتفاق به‌دلیل افزایش بیلی‌روبین در خون رخ می‌دهد. بیلی‌روبین ماده‌ای است که در هنگام تجزیه گلبول‌های قرمز خون ایجاد می‌شود.
نوزادان به‌دلیل کبد نارس‌شان نمی‌توانند به‌خوبی بیلی‌روبین را دفع کنند. به همین دلیل سطح این ماده در خون بالا می‌رود و پوست نوزاد زرد می‌شود.
۲. علت زردی نوزاد چیست؟ (دلایل اصلی)
| دلیل | توضیح |
|---|---|
| نابالغ بودن کبد نوزاد | کبد نوزاد تازه‌متولد شده هنوز کامل رشد نکرده و در دفع بیلی‌روبین کند عمل می‌کند. |
| تجزیه زیاد گلبول‌های قرمز | نوزادان در روزهای اول تولد گلبول‌های قرمز زیادی را از دست می‌دهند که منجر به تولید بیلی‌روبین بیشتر می‌شود. |
| ناسازگاری گروه خونی | اگر گروه خونی مادر و نوزاد با هم ناسازگار باشد، احتمال زردی شدید افزایش می‌یابد. |
| نوزاد نارس | نوزادانی که پیش از هفته ۳۷ به دنیا می‌آیند، بیشتر درگیر زردی می‌شوند. |
| کم‌آبی یا تغذیه ناکافی | شیر نخوردن کافی در روزهای اول باعث می‌شود بیلی‌روبین به خوبی دفع نشود. |
۳. چه زمانی زردی طبیعی است و کی باید نگران شویم؟
زردی فیزیولوژیک (طبیعی) بین روز دوم تا پنجم بعد از تولد ظاهر می‌شود و معمولاً تا روز هفتم تا دهم از بین می‌رود.
اما زردی اگر دارای شرایط زیر باشد باید فوراً بررسی شود:
- ظاهر شدن زردی در ۲۴ ساعت اول تولد
- افزایش سریع عدد بیلی‌روبین
- نوزاد بی‌حال یا کم‌اشتها باشد
- زردی از صورت به پاها کشیده شود
۴. تشخیص علت زردی نوزاد چطور انجام می‌شود؟
پزشک برای تعیین شدت و علت زردی، آزمایش خون برای اندازه‌گیری سطح بیلی‌روبین تجویز می‌کند. در صورت نیاز، آزمایش گروه خونی مادر و نوزاد نیز انجام می‌شود تا ناسازگاری مشخص شود.
۵. آیا زردی نوزاد قابل پیشگیری است؟
بله، تا حدی. برخی اقدامات پیشگیرانه شامل:
- تغذیه زودهنگام با شیر مادر (در ساعت اول تولد)
- تغذیه مکرر نوزاد (هر ۲ تا ۳ ساعت)
- تحت نظر بودن نوزاد نارس یا دارای ریسک
- انجام آزمایش زردی قبل از ترخیص از بیمارستان
۶. درمان زردی نوزاد چگونه است؟
در صورت خفیف بودن زردی، تنها با تغذیه مکرر ممکن است کاهش یابد. اما اگر عدد بیلی‌روبین بالا باشد، از دستگاه فتوتراپی استفاده می‌شود.
برای اجاره دستگاه زردی نوزاد در تهران و دریافت مشاوره رایگان
همین حالا با شماره ۰۹۱۹۸۹۱۳۹۰۳ تماس بگیرید.
۷. چه نوزادانی در معرض خطر بیشتری برای زردی هستند؟
- نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا آمده‌اند
- نوزادان با وزن کم هنگام تولد
- نوزادانی که خواهر یا برادر بزرگ‌ترشان سابقه زردی شدید داشته‌اند
- نوزادانی که گروه خونی متفاوت با مادر دارند
لینک‌های مفید:
سوالات متداول درباره علت زردی نوزاد
۱. چرا بیشتر نوزادان دچار زردی می‌شوند؟
زیرا کبد نوزادان در روزهای اول تولد هنوز کامل نشده و توانایی کافی برای دفع بیلی‌روبین ندارد، در نتیجه سطح آن در خون بالا می‌رود و باعث زردی می‌شود.
۲. آیا زردی نوزاد خطرناک است؟
در اغلب موارد نه، اما اگر عدد بیلی‌روبین خیلی بالا برود و درمان نشود، ممکن است به مغز نوزاد آسیب برساند (کرنیکتروس).
۳. آیا می‌توان از زردی نوزاد پیشگیری کرد؟
تا حدی بله. تغذیه مکرر با شیر مادر، ترخیص با آزمایش بیلی‌روبین و پایش وضعیت نوزادان نارس می‌تواند از بروز یا تشدید زردی جلوگیری کند.
۴. چه عواملی باعث شدیدتر شدن زردی می‌شوند؟
ناسازگاری خونی بین مادر و نوزاد، تولد زودرس، نارس بودن، یا عدم تغذیه کافی.
۵. بهترین راه درمان زردی نوزاد چیست؟
در موارد خفیف تغذیه مکرر کفایت می‌کند. در موارد شدید، استفاده از دستگاه فتوتراپی (نوردرمانی) تحت نظر پزشک توصیه می‌شود.
۶. آیا می‌توان زردی نوزاد را در خانه درمان کرد؟
بله، با مشورت پزشک و استفاده از دستگاه فتوتراپی خانگی که از مراکز معتبر اجاره می‌شود، درمان در منزل قابل انجام است.
۷. از کجا بفهمیم زردی نوزاد در حال بهبودی است؟
کاهش عدد بیلی‌روبین (زیر ۸)، طبیعی شدن رنگ پوست و چشم، و بهبود اشتها و تحرک نوزاد از نشانه‌های بهبودی هستند.
جمع‌بندی:
زردی نوزاد مشکلی شایع اما قابل کنترل است. شناخت دقیق علت زردی نوزاد، پیگیری و درمان به‌موقع می‌تواند از عوارض جدی جلوگیری کند. اگر نوزاد شما دچار زردی شده است، مشورت با پزشک و استفاده از دستگاه فتوتراپی در منزل (تحت نظر متخصص) می‌تواند درمانی سریع، ایمن و بی‌دردسر باشد.
در زبل خان امکان اجاره دستگاه زردی نوزاد در تهران با بهترین کیفیت و قیمت مناسب فراهم است. برای مشاوره و رزرو دستگاه با شماره ۰۹۱۹۸۹۱۳۹۰۳ تماس بگیرید.
زردی در چه زمانی در نوزادان ایجاد می‌شود و چه مدت بهبود یافتن آن طول می‌کشد؟
زردی نوزادان در اغلب اوقات 2 یا 3 روز پس از به دنیا آمدن نوزاد خود را نشان می‌دهد و طی 14 روز نخست زندگی کودک، از بین می‌رود. برخی از انواع زردی امکن دارد دیرتر یا زودتر خود را نشان دهند.
جلوگیری از زردی نوزاد اگر به موقع انجام نشود، چه عوارضی دارد؟
اگر که پیشگیری از زردی نوزاد در دوران بارداری به خوبی انجام نشود، نوزاد علائمی همچون: بی حالی، مشکل بیداری، گریه با شدت بالا، مکیدن یا تغذیه ضعیف، قوس عقب گردن و بدن و همچنین تب بالا، خواهد داشت.
کدام نوزادان بیشتر ممکن است به زردی نوزاد مبتلا شوند؟
نوزادان نارس، نوزاد از مادری که دارای خون O یا Rh منفی است و یا کودکی که خواهر و برادر بزرگتر با سابقه زردی در کودکی‌شان دارد. چنین نوزادانی بیشتر در معرض ابتلا به زردی می‌باشند.